Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe – ViaRegiaUkraine
pl
  • uk
  • en
  • de

Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe

“Bez języka ojczystego, młody człowieku, nie ma naszych ludzi”

W. Sosiura
Dziedzictwo kulturowe każdego narodu – to nie tylko zbiór wartości kulturowych odziedziczonych przez współczesnych ludzi z poprzednich pokoleń. To jest źródło życia, z którego czerpie każdy naród, każdy lud oraz bez którego niemożliwy jest skuteczny rozwój państwa.

Podróżując do różnych krajów najpierw badamy kulturę pewnego narodu, jego wartości duchowe, tradycje i wiarę, studiujemy język, staramy się zrozumieć ich istotę. I odpowiedź do takiego rozumienia znajduje się w w głębi kultury ludowej, co wykazywane jest w materialnym i niematerialnym dziedzictwie kulturowym każdego narodu.

Pod „materialnym dziedzictwem kulturowym” rozumiemy: zabytki, zespoły, miejsca wybitne, a także: zawartość bibliotek, muzeów, archiwów; budynki architektoniczne (cerkwie, klasztory, zamki, pałacy) i inne zabytki kulturowe i architektoniczne.

W Konwencji UNESCO termin „niematerialne dziedzictwo kulturowe” oznacza zwyczaje, formy ekspozycji i ekspresji, wiedzę i umiejętności, a także związane z nimi narzędzia, przedmioty, artefakty i przestrzenie kulturowe, uznane przez wspólnoty, grupy i w niektórych przypadkach przez pewne osoby jako część ich dziedzictwa kulturowego. To niematerialne dziedzictwo kulturowe, które przekazywane jest z pokolenia na pokolenie i stale jest odtwarzane.

Obiekty ukraińskie w Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

7 ukraińskich pereł kulturowo-architektonicznych i naturalnych wniesiono do Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO, w szczególności:

  1. Katedra św. Sofii, Ławra Kijowsko-Peczerska i przyległe budynki klasztorne (od roku 1990)
  2. Zespół centrum historycznego miasta Lwowa (od roku 1998)
  3. Geodezyjny „Łuk Struve’a” (od roku 2005)
  4. ”Rezydencja Metropolitów Dalmatyńskich i Bukowińskich” (teraz – Czerniowiecki Uniwersytet Narodowy imienia Jurija Fedkowicza) (od roku 2011)
  5. ”Starożytne miasto Chersonez Tawrijski i jego tereny” (od roku 2013)
  6. ”Cerkwie drewniane regionu Karpackiego Ukrainy i Polski”, wspólna nominacja ukraińsko-polska (od roku 2013)
  7. Obiekt naturalny: „Bukowe dziewicze lasy Karpat i prastare lasy bukowe Niemiec” (od roku 2011).

Do wykazu narodowego niematerialnego dziedzictwa kulturowego Ukrainy włączono 6 elementów:

  • Ceramika Opiszniańska
  • Kultura chleba (Kultura i tradycje chleba)
  • Krolewieckie tkane ręczniki
  • Malarstwo Petrykowskie
  • Kosowska ceramika malowana
  • Pieśnie kozackie Dnipropetrowszczyzn

W październiku 2020 roku została podjęta decyzja o tym, że do tego wykazu także będzie dołączona „Kultura gotowania barszczu ukraińskiego”. Oprócz tego, malarstwo Petrykowskie oraz „Tradycja Kosowskiej ceramiki malowanej” wprowadzone są do listy reprezentatywnej.

Materialne
Niematerialne
Budynki architektoniczne
Cerkwie, kościoły, klasztory, twierdzy, zamki, pałacy i inne zabytki kulturalne i architektoniczne
Obejrzeć obiekty
Zabytki
Dzieła architektury, monumentalnej rzeźby i malarstwa, elementy i struktury charakteru archeologicznego, napisy, jaskinie i grupy elementów, posiadających wybitną wartość uniwersalną z punktu widzenia historii, sztuki albo nauki
Zawartość bibliotek, muzeów, archiwów
Obejmują one materiały drukowane i rękopisne, a także kopie cyfrowe tych materiałów oraz materiały w postaci elektronicznej
Zespoły
Grupy oddzielonych albo połączonych budynków, architektura, całość albo związek z krajobrazem których jest wybitną wartością uniwersalną z punktu widzenia historii, sztuki albo nauki
Miejsca wybitne
Dzieła człowieka lub wspólne wytwory człowieka i natury, a także obszary, łącznie z archeologicznymi miejscami wybitnymi, które są wartością uniwersalną z punktu widzenia historii, estetyki, etnologii albo antropologii
Tradycje ustne i formy wypowiedzi
Ustna tradycja narodu ukraińskiego reprezentowana jest w folklorze i języku jako nosicielu niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Tłem kształtowania kultury i jednocześnie jej formą wyrażania siebie jest język ukraiński
Dowiedz się więcej
Ludowa sztuka wykonawcza
Sztuka wykonawcza – to jest dziedzina działalności artystycznej i twórczej, przy pomocy której reprezentowane są dzieła folklorystyczne, w szczególności pieśnie, muzyczne kompozycje instrumentalne, tańce, prace sceniczne, gry
Dowiedz się więcej
Zwyczaje, obrzędy, uroczystości
To są środki zachowania tożsamości ukraińskiej, część nieodłączna życia codziennego/ Związane są z tradycyjnym światopoglądem, który kształtowany był przez wieki. Reprezentują nie tylko tożsamość etniczną, ale także estetykę, wartości moralne, mentalność, historię
Dowiedz się więcej
Rzemiosła tradycyjne
Tradycyjne umiejętności i zdolności narodu ukraińskiego, przekazywane z pokolenia na pokolenie przez wieki celem polepszenia życia codziennego i poprawy otaczającej przestrzeni. Właśnie dlatego rzemiosła i handel wyrażają ciągłość, tożsamość i różnorodność kulturową charakterystyczną dla danego regionu
Dowiedz się więcej
Wiedza i zwyczaje, dotyczące przyrody i wszechświatu
Ta wiedza była podstawą kultury gospodarczo-domowej narodu ukraińskiego, która obejmuje cały kompleks tradycji, zwyczajów, rytuałów i racjonalnych praktyk, zapewniających stałość życia wspólnoty oraz odtwarzalności populacji w określonych warunkach naturalnych i klimatycznych
Dowiedz się więcej